Raynaud syndroom
Het fenomeen van Raynaud (ook wel ziekte van Raynaud of syndroom van Raynaud genoemd) is een tijdelijke verkramping van de kleine bloedvaatjes in het lichaam, waardoor de bloedtoevoer daar afneemt. Vaak gaat het om de vingers of tenen die tijdelijk een verminderde bloedtoevoer hebben.
Hoe kun je het verschil zien tussen wintertenen en de ziekte van Raynaud?
Bij winterhanden/tenen zijn blauwrode, oedemateuze, vrij scherp begrensde verhogingen te zien (in ernstige gevallen ook bullae (met vocht gevulde holten of laesies), ulcera (een wond die niet goed wil genezen ) en/ of er is een secundaire infectie.
Mensen die lijden aan het syndroom van Raynaud kunnen last hebben van tintelingen, gevoelloosheid, branderigheid, kou en/of een blauwachtige verkleuring in de tenen, vingers of het puntje van de neus. Als je rode vlekken, jeuk, blaren of zwellingen in vingers en tenen heeft, heb je mogelijk last van wintertenen en is het geen Raynaud!
Het Raynaud fenomeen (afgekort als RF) is een aanvalsgewijs optredende verkleuring van de vingers bij blootstelling aan kou, maar ook bij emotie en vermoeidheid . Het blijkt dat de vochtigheidsgraad van koude lucht een hele belangrijke rol speelt. Het RF komt vaker voor bij vrouwen. Volgens studies heeft zo'n 3-5% van de mannen en 15-20% van de vrouwen er last van.
De winter is weer in aantocht, dus een geschikt moment om dit fysieke probleem eens onder de loep te nemen. Met de winter kou hebben hier meer mensen hier last van, dan als het lekker warm weer is
Ik kan me als kind herinneren, dat een overbuurmeisje/ vriendinnetje van mij hier heel vaak last van had. Niet alleen in de winter, maar ook zomers als we lang in het zwembad aan het zwemmen waren. Ze had het ook vaak snel koud, vandaar. Als ik me goed herinner noemde
we altijd “dode’ vingers....
Symptomen
Bij het fenomeen van Raynaud krijg je vaak bij kou, klachten aan je vingers of tenen:
* Je vingers of tenen krijgen opeens een lichtere kleur. Er is een duidelijke grens tussen het lichte deel van je vingers of tenen en je gewone
huidskleur.
* Je krijgt het meestal aan beide handen of voeten tegelijk. Meestal worden niet alle vingers of tenen tegelijk lichter.
* In je vingers of tenen verdwijnt het gevoel op dat moment ook. Vandaar dat we het “dode” vingers noemde
* Na een paar minuten kleuren de vingers of tenen langzaam donkerder. Bij een lichte huid worden ze eerst blauw of paars, dan rood.
* Het gevoel komt langzaam weer terug. Je vingers of tenen doen dan pijn, gaan tintelen, prikken en daarna gloeien. Soms kunnen je
vingers of tenen dik worden.
Wat gebeurt er bij Raynaud?
Bloedvaatjes regelen de temperatuur van het lichaam.
Als je het warm hebt, gaan de bloedvaatjes open staan om warmte af te geven.
Bij kou probeert het lichaam juist warmte vast te houden door de bloedvaatjes dicht te knijpen.
Als de bloedvaatjes maximaal samentrekken, knijpen ze de bloedtoevoer helemaal dicht. Bij mensen met Raynaud trekken de bloedvaatjes ongewoon sterk samen.
Dit komt vaak door:
* Kou * Werken met trillende apparatuur
* Roken * Vermoeidheid * Emoties zoals woede, ergernis, angst of schrik
Vormen van Raynaud
Er zijn twee vormen van Raynaud: de primaire en secundaire vorm.
Primair Raynaud heeft geen onderliggende oorzaak. Secundair Raynaud wel.
De primaire vorm komt het meest voor. Mensen met primair Raynaud hebben meestal klachten aan beide handen en voeten tegelijk.
De klachten zijn tijdelijk en minder hevig. De primaire vorm komt meestal voor bij mensen onder de 30 jaar.
Secundaire vorm
Secundair Raynaud komt vaak voor bij mensen boven de 30 jaar. De pijn is vaak heviger en blijft langer. Meestal komen de klachten
niet aan beide kanten tegelijk. Vaak zijn er blijvende afwijkingen aan de haarvaten.
* Secundair Raynaud kan komen door: een ziekte zoals sclerodermie, reumatoïde artritis of het syndroom van Sjögren.
* een ziekte waarbij het bloed stroperiger is.
* een te langzaam werkende schildklier.
* bepaalde medicijnen, zoals bètablokkers of chemotherapie.
Diagnose stellen
De diagnose zal meestal op basis van de klachten en een lichamelijk onderzoek vast gesteld kunnen worden. Er zal waarschijnlijk ook bloedonderzoek gedaan worden. Ook kan een arts secundaire Raynaud vaststellen met capillaire microscopie van het nagelbed. Hierbij wordt met een microscoop gekeken naar de haarvaatjes in de nagelriemen van de vingers.
Medicijnen
Bij ernstige klachten kan een huisarts bijvoorbeeld Nifedipine voorschrijven. Dit medicijn vermindert de klachten, maar kan ook vervelende bijwerkingen geven!!
* Hoofdpijn * Maagdarmklachten
* Duizeligheid * Brandend maagzuur
* Opgezette voeten * Hartkloppingen
Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG)
Het brede theoretische raamwerk van de Chinese geneeskunde, toegepast op tal van ziekten, leunt sterk op het concept van circulatie. Twee gelijktijdig circulerende essenties, qi en bloed, zijn het onderwerp van de medische filosofie en praktische aspecten van diagnose en therapie.
Qi of Chi is een concept dat vaak nogal mysterieus is voor het Westen, en complex en slecht gedefinieerd in het Oosten. De term wordt in de moderne praktijk van de traditionele geneeskunde gehandhaafd omdat hij dominant is in de beschrijving van de etiologie van ziekten en de effecten van therapeutische maatregelen.
Het is niet gemakkelijk te vertalen naar een westers equivalent, en de algemene poging om qi te omschrijven als energie of vitale
energie is meestal ontoereikend.
Chinese artsen geloven dat er twee belangrijke triggers zijn: een externe (blootstelling aan kou) en een interne (emotionele stress).
Vanuit traditioneel Chinees perspectief impliceert de gevoeligheid voor kou dat de persoon van binnen al koud is; de externe kou combineert met de reeds bestaande kou en dit veroorzaakt een toestand die zo extreem is dat het fenomeen van Raynaud optreedt.
Moderne onderzoekers hebben duidelijk vastgesteld dat een natuurlijke en normale reactie op kou bestaat uit het verminderen van de bloedsomloop in de ledematen; deze reactie is het middel van het lichaam om de warmte van de essentiële inwendige organen te beschermen en warmteverlies via de ledematen te voorkomen. Dus als de iemand het van binnen al koud heeft, kan deze normaal gesproken, normale reactie, gemakkelijker optreden en ernstiger zijn, en zich uitstrekken tot een tijdelijke ineenstorting van de bloedvaten.
Eén oplossing is om het lichaam op te warmen met kruiden waarvan bekend is dat ze zeer verwarmend van aard zijn.
Lichamelijke reacties op emotioneel leed, zoals aanzienlijke vasoconstrictie, suggereren dat het lichaam al gevoelig is voor emoties; er is een reactiepatroon vastgesteld. Vanuit Chinees standpunt is het interne orgaansysteem, ook wel “gan” genoemd, vertaald als lever.
Wanneer er wordt verwezen naar de lever, zoals hier zal worden gedaan, wordt de eeuwenoude methode gebruikt om het lichaam te beschrijven, zonder een één-op-één overeenkomst te verwachten met het fysieke orgaan en zijn functies zoals we die vandaag de dag begrijpen.
Dienovereenkomstig wordt in het Chinese systeem begrepen dat wanneer de lever in nood verkeert, deze snel kan reageren, vaak met samentrekking van de spieren als reactie. Het fenomeen van Raynaud omvat de samentrekking van de spieren rond de bloedvaten, waardoor de bloedsomloop in de bloedvaten wordt belemmerd. Eén oplossing is de disbalans in de lever op te lossen, zodat deze niet zo sterk reageert op emotionele prikkels.
Chinese onderzoekers hebben observatie van de capillaire circulatie van de nagelplooien gebruikt als bepalende factor voor de vraag of er sprake is van een bloedstasissyndroom.
Een bloedstasisstoornis verschilt van een slechte circulatie van Qi en bloed, en gaat meestal gepaard met verstoring van de bloedsomloop door een fysieke vervorming of verstopping van de bloedvaten, en niet alleen door een omkeerbaar spasme.
Het syndroom omvat ook verdikking van het bloed, gemakkelijke bloedstolling en stolling van het bloed binnen of buiten de bloedvaten (buiten de bloedvaten na lekkage, zoals gebeurt bij blauwe plekken).
Onderzoekers hebben ontdekt dat de bezinkingssnelheid van rode bloedcellen (erytrocyten), een maatstaf voor de bloeddikte, niet verhoogd is bij personen met primaire Raynaud-ziekte, nog een indicatie dat bloedstasis geen waarschijnlijk scenario is.
Vanuit het oogpunt van de Traditionele Chinese Geneeskunde is er dus sprake van een verstoring van de circulatie van Qi en bloed, maar niet van een bloedstasissyndroom.
Wanneer de ziekte van Raynaud echter secundair is aan een auto-immuunziekte, zoals sclerodermie, kan er sprake zijn van zowel verstoring van de circulatie van het capillaire bed als een verhoogde sedimentatiesnelheid, wat de aanwezigheid van een bloedstasissyndroom aantoont. Daarom kan de behandeling van primaire en secundaire Raynaud verschillen doordat deze laatste ook wordt behandeld met kruiden voor het oplossen van bloedstasis.
Chinese kruiden zijn niet altijd vrij te koop, dus daarom kun je hiervoor toch het beste advies vragen aan een arts die TCG heeft gestudeerd. Deze artsen kunnen het beste zelf vaststellen wat er exact nodig is voor het probleem. Mogelijk speelt er nog meer wat je zelf niet eens niet weet.
Emoties die bij de lever thuis horen
Alles, dus ook onze gezondheid gaat over balans, is deze balans verstoord gaat dit ten kosten van onze gezondheid, balans in het leven enz. In holistische praktijken is de verbinding van de lever met emotionele gezondheid van het grootste belang.
Hoe beïnvloeden emoties de gezondheid van de lever in de holistische geneeskunde?
Er wordt aangenomen dat emotionele onevenwichtigheden zoals onopgeloste woede of frustratie een negatieve invloed hebben op de gezondheid van de lever. Holistische benaderingen omvatten vaak het aanpakken van deze emotionele wortels om de genezing van de lever te bevorderen.
Technieken zoals energetische genezing, meditatie, sommige massage vormen en therapieën voor emotionele ontlading worden vaak gebruikt om het evenwicht te herstellen en de gezondheid van de lever te ondersteunen. Door deze emotionele factoren te herkennen en aan te pakken, kun je de balans in het menselijk lichaam weer langzaam herstellen.
Emotionele onevenwichtigheden hebben vaak een diepgaande invloed hebben op de gezondheid van de lever.
De vijf emotionele oorzaken van leverproblemen zijn:
* Onopgeloste woede * Emotioneel trauma
* Chronische stress * Aanhoudende frustratie
* Onderdrukte emoties
De rol van stress bij Raynaud
Stress is een bekende trigger voor de episoden van Raynaud, en veel mensen met deze aandoening melden dat stress hun symptomen kan verergeren. Het verband tussen stress en die van Raynaud ligt in de ‘vecht- of vlucht’-reactie van het lichaam of het sympathische zenuwstelsel. Bij stress laat het lichaam hormonen zoals adrenaline vrij, waardoor de bloedvaten kunnen vernauwen. Bij iemand met de ziekte van Raynaud kan deze reactie vasospasmen verergeren, wat tot meer uitgesproken symptomen leidt.
Stressreductie voorbeelden zijn o.a.:
Regelmatige lichaamsbeweging
Stop met roken en vapen
Warmte en bescherming, houd je hele lichaam warm
Christiane Beerlandt
Zo af en toe pak ik het dikke boek van Christiane Beerlandt er nog wel eens bij, om te kijken wat zei voor inzicht heeft.
Zei noemt Raynauds vaatkramp, en als kernoorzaak geeft zei aan dat het o.a. te maken kan hebben met:
* Weigering om in vreugde verder te gaan, om te transformeren.
* Je zit vol ambitie, verlangens, agressieve krachten en emoties. En toch hou jij jezelf tegen.
* Je zou wel willen….maar je houd je in.
* Je voelt je onzeker; je aarzelt tussen twee richtingen, je blijft stilstaan.
* Je durft niet, jij laat jezelf niet groeien, bloeien of opkomen.
* Je houd emoties vast , je klampt je aan het verleden vast, of aan iets of iemand.
*Je hebt angst voor de toekomst. Loslaten en doorstappen is een te groot risico….
Kruiden
Na veel zoeken in de diverse boeken die ik heb, kwam ik een lijstje tegen met meer bekende kruiden die mogelijk ondersteuning kunnen bieden:
* Bosbes/ blauwebes * Oregon grape
* Echinacea * Papaya
* Roomse kamille * Pepermunt
* Knoflook * Prickly ash
* Mirre * Psyllium
* Cayennepeper
Omdat mijn kennis op dit gebied onvoldoende is, raad ik ook hier aan, om iemand te zoeken die hier meer verstand van heeft, bijvoorbeeld iemand die fytotherapie of homeopathie gestudeerd heeft. Of zoals ik eerder aangaf iemand die de Chinese geneeskunde heeft gestudeerd.
In de Germaanse geneeskunde kwam ik op dit onderwerp weinig tegen, waar ik iets mee kon. Daarom ben ik deze keer maar eens gaan kijken wat ik op het gebied van Ayurverda kon vinden.
Ayurvedische tips om te helpen bij de ziekte van Raynaud
* Vata in de Rakta dhatu: Hete kruiden zoals gember, kaneel en chilipepers zijn stimulerende middelen voor de bloedsomloop. Verhoog deze in de
voeding en als thee, vooral voordat je naar buiten gaat in de kou. Chili peper/ poeder is koud heel goed te gebruiken in hogere dosis.
Bij warm gebruik, moet je met Chilipeper echt heel voorzichtig mee zijn ;-)
* Vata in de Mamsa dhatu: Goede voeding is nodig om de spieren van het lichaam te ondersteunen. Dit kan vlees omvatten als de spierontwikkeling
onvoldoende is.
* Vata in de Medas dhatu: Zorg ervoor dat je gewicht niet te laag is. Te weinig lichaamsvet maakt deze aandoening erger. Neem meer vata-
reducerende oliën om deze situatie te verhelpen. Voeg het toe aan je eten.
* Vata in de Majja dhatu: Angst verhoogt vasospasme. Het verminderen van angstgevoelens kan in het algemeen een grote rol spelen, omdat dit het
zenuwstelsel reset. Gevoeligheid van het zenuwstelsel veroorzaakt vaak vasospasmen. Zenuwkalmerende middelen als kruidensupplement helpen.
Dit omvat kruiden zoals valeriaanwortel, jatamansi en andere. Stressverminderende praktijken zoals meditatie en Yoga Nidra, massage en
energetische therapie helpen op de lange termijn het meest.
Dus voor Raynauds zou je ook nog een keer contact op kunnen nemen met iemand die veel verstand heeft van een Ayurvedische aanpak.
Het meest belangrijke is toch, zoals bij elke klacht, je emoties!
Met Reconnective healing kan ik je bij het emotionele deel heel goed ondersteunen.
Stress, boosheid, frustratie, verdriet, onzekerheid enz., hebben altijd effect op onze gezondheid!
Bron:
https://www.hartstichting.nl/hart-en-vaatziekten/fenomeen-van-raynaud
https://www.henw.org/artikelen/fenomeen-van-raynaud-en-wintertenen
http://www.itmonline.org/journal/arts/raynauds.htm
https://www.ayurvedacollege.com/blog/ayurvedic-tips-to-help-with-raynauds-disease/
“De steutel tot zelf-bevrijding”: Christiane Beerlandt